แนะนำพิพิธภัณฑ์บัว มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
01/07/2024โครงการการถ่ายทอดเทคโนโลยีการแปรรูปอาหารจากส้มเขียวหวานเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม
05/07/2024
บัว เป็นไม้น้ำชนิดหนึ่งที่มีใบและดอกสวยงาม จึงได้รับการขนานนามจากนักพฤกษศาสตร์ให้เป็น “ราชินีแห่งไม้น้ำ” เป็นพืชน้ำล้มลุกที่มีทั้งลักษณะลำต้นที่เป็นหัว เหง้า หรือไหล ใบเป็นใบเดี่ยว เจริญเติบโตขึ้นจากลำต้นโดยมีก้านใบส่งขึ้นมาจากใต้น้ำ ผิวน้ำ และเหนือน้ำ รูปร่างของใบส่วนใหญ่กลมมีหลายแบบ
โดยทั่วไปจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือกลุ่มบัวปทุมชาติ และกลุ่มบัวอุบลชาติ
กลุ่มบัวปทุมชาติ หรือบัวหลวง
จัดอยู่ในสกุล Nelumbonaceae (นี-นัม-โบ-นา-ซี-อี้) มีแหล่งกำเนิดในทวีปเอเชีย เป็นบัวใบเดียว ดอกเดียว ออกดอกจากไหลที่อยู่ใต้ดิน แต่ถ้ามีอายุที่มากจนแก่จะเรียกว่าเหง้า ใบมีขนาดใหญ่ลักษณะกลม ขอบใบเรียบ ดอกตูมมีลักษณะรูปไข่ปลายแหลม ดอกบานมีลักษณะรูปถ้วยหรือครึ่งวงกลม กลีบดอกโค้งงุ้ม ก้านใบและก้านดอกจะแข็ง มีปุ่มหนาม ชูเหนือน้ำค่อนข้างสูง ภายในมียางใสและท่ออากาศประมาณ 4-6 ช่อง
กลุ่มบัวอุบลชาติ
จัดอยู่ในสกุล Nymphaeaceae (นิม-เฟีย-ซี-อี้) มีแหล่งกำเนิดในทวีปเอเชีย ลำต้นมีเหง้าเจริญเติบโตอยู่ใต้ดินตามแนวติ่ง หรือแนวดอนขนานกับพื้นดิน ใบลอยแตะผิวน้ำ รูปร่างใบมีทั้งขอบใบเรียบ และใบหยัก ก้านใบอ่อนนิ่ม บางชนิดมีขนหรือหนาม บ้างไม่มีหนาม กลีบดอกซ้อนกัน ดอกตูมมีลักษณะรูปไข่หรือรูปรี ดอกบานมีลักษณะรูปถ้วยหรือครึ่งวงกลม
บัวผัน บัวเผื่อน หรือบัวอุบลชาติ (บานกลางวัน) มีลักษณะขอบใบหยัก ดอกมีหลายสี กลิ่นหอม จะบานตอนเช้าและหุบตอนเย็น ติดเมล็ดง่าย ผสมพันธุ์ข้ามระหว่างสีต่างๆ ได้ง่าย ทั้งโดยแมลงในธรรมชาติ และเทคนิคการขยายพันธุ์ของเกษตรกร บัวชนิดนี้จึงเกิดสีสันต่างๆ มากมาย นิยมปลูกเป็นไม้ประดับกันมาก
บัวสาย (บานกลางคืน) มีลักษณะขอบใบหยัก ดอกบานตอนกลางคืนและหุบตอนเช้า บัวชนิดนี้มีก้านใบและก้านดอกยาวสามารถขึ้นได้ในระดับน้ำลึก แตกกอง่าย พบเห็นได้ทั่วไปตามหนองบึง และในแหล่งน้ำธรรมชาติตามชนบท ชาวบ้านจึงนิยมเก็บสายบัวมาประกอบอาหาร
บัวยักษ์ออสเตรเลีย (กลุ่มเม็ดใหญ่) มีลักษณะใบ และดอกมีขนาดใหญ่ที่สุด ก้านชูดอกพ้นน้ำ กลีบดอกกว้าง มีหลายสี
บัวยักษ์ออสเตรเลีย (กลุ่มเม็ดเล็ก) มีลักษณะกลีบดอกค่อนข้างแคบ ปลายกลีบแหลม มีกลิ่นหอม ดอกสามารถเปลี่ยนสีได้จากสีขาวเป็นสีชมพู และจะเข้มขึ้นเรื่อยๆ มีก้านเกสรตัวผู้จำนวนมากเป็นเส้นฝอย ไม่มีช่องว่างระหว่างกลีบดอก และเกสรตัวเมีย
บัวฝรั่ง มีลักษณะใบกลมหนา ขอบใบเรียบ ก้านใบและก้านดอกมีขนนุ่มปกคลุม ดอกมีกลิ่นหอมอ่อนๆ จะลอยที่ผิวน้ำ คล้ายรูปถ้วยหรือค่อนวงกลม บานตอนเช้าถึงตอนบ่ายหรือเย็น มีหลายสี จะออกดอกเยอะในฤดูฝนถึงฤดูหนาว
บัวอเมริกา (บานกลางคืน) เป็นกลุ่มบัวที่พบในอเมริกากลาง และอเมริกาใต้เป็นส่วนใหญ่ ทุกชนิดจะมีอายุการบานของดอกสั้นมาก ประมาณ 1-2 ชั่วโมง ช่วงค่ำ ส่วนใหญ่สีดอกจะมีสีขาวหรือสีขาวอมเหลือง เป็นบัวที่ขยายพันธุ์ง่าย ทั้งจากเมล็ด หรือการสร้างต้นใหม่บนดอก
บัวกระด้ง หรือ บัววิคตอเรีย บัวใบใหญ่ยักษ์ ขอบใบยกตัวขึ้นคล้ายกระด้ง ลอยบนผิวน้ำ บริเวณใบ ก้านใบ ก้านดอกมีหนามแหลมอยู่ทั่ว มีดอกสีขาว และสีชมพู ดอกมีกลิ่นหอมแรง บานตอนกลางคืน และหุบในตอนเช้า เป็นบัวที่ต้องใช้พื้นที่ปลูกค่อนข้างมาก